Een kitten opvoeden? Misschien niet iets waar je meteen aan denkt, maar wel heel belangrijk! Je wilt natuurlijk niet dat je kitten aan je bank gaat krabben of in je gordijnen hangt. Opvoeden betekent ook dat je je kitten zo goed mogelijk voorbereidt op een leven zonder stress of angst.
Kun je een kitten iets leren?
Natuurlijk! Alle dieren kunnen leren, dus ook kittens. Maar je moet er wel bijtijds mee beginnen en niet wachten tot het kitten ondeugend wordt. Want dan heeft hij al allerlei dingen aangeleerd die niet zo handig zijn. Een kitten opvoeden doe je vanaf dag één dat hij in huis is.
Een kitten leert iets als er iets positiefs volgt op zijn actie, bijvoorbeeld als je hem een snoepje geeft als hij aan de krabpaal krabt. Belonen is daarom heel belangrijk element bij het opvoeden van een kitten, veel belangrijker en effectiever dan staffen!
Een kitten opvoeden en moederpoes
De moederpoes speelt weliswaar een belangrijke rol, maar ook als je kitten lang genoeg in het nest gebleven is (bij voorkeur langer dan 9 weken) ligt er voor jou nog wel wat werk. Moederpoes leert een kitten namelijk niet dat hij niet aan de meubels mag krabben of dat een reismand niet eng is.
Maak je huis kittenproof
Dit is de eerste stap. Een kitten ziet je huis als één grote speeltuin en kent geen respect voor dure vazen. Maak daarom je huis ‘kittenproof’. Natuurlijk moet een kitten leren wat hij wel en niet mag, maar een kitten begrijpt nog niet alles en voorkomen is altijd beter. Wat een kitten niet aanleert, hoef je ook niet meer af te leren.
- Zet je kwetsbare en breekbare spullen tijdelijk weg.
- Wees alert op kleine hoekjes en gaatjes waar een kitten in kan verdwijnen.
- Denk aan je bank en stoelen. Kittens kunnen nog niet zo hoog springen, ze klimmen naar boven via de leuning. Een grand foulard of ander glad kleed over de meubels voorkomt dit. Klimmen kan uiteindelijk leiden tot krabben!
- Hang je gordijnen tijdelijk hoger zodat het kitten er niet in kan klimmen.
- Denk aan losliggende snoeren. Berg ook kleine dingen op waar je kitten op kan bijten en/of die hij in kan slikken.
Haal de juiste spullen in huis
Je hoeft geen gigantische bedragen uit te geven om je kitten blij te maken, maar een aantal zaken heb je echt nodig, naast natuurlijk voer- en drinkbakken:
- een (schone!) kattenbak. Zet deze in de buurt van waar het kitten het vaakst is, hij is nog te klein om de trap op te lopen naar een kattenbak op de 1e verdieping.
- een of meerdere goede krabpalen, die niet omvallen als het kitten eraan krabt of trekt.
- veilige speeltjes zodat je kitten zich niet verveelt
Op deze pagina vind je een overzicht van wat je minimaal nodig hebt voor je kitten.
Maak een kitten opvoeden tot een spelletje!
Het leuke aan kittens is dat ze nog jong en ‘onbedorven’ zijn. Ze vinden eigenlijk alles leuk en zijn (bijna) altijd in voor een spelletje. Dat zorgt ervoor dat kittens opvoeden relatief gemakkelijk is. Wennen aan de reismand? Gooi er regelmatig een brokje of een balletje in zodat het geen enge plek meer is voor je kitten. Snapt hij de krabpaal nog niet helemaal? Lok hem naar de krabpaal met een hengeltje, trek het hengeltje langs de krabpaal omhoog en het kitten zal snel ontdekken wat de bedoeling is.
Heb je een (langharig) kitten dat vachtverzorging nodig heeft? Kam of borstel niet te lang en speel tussendoor met je kitten, zo blijft het relaxt voor jullie allebei.
Blije en gezonde kittens
Bij opvoeden denken we toch vooral aan straffen of afleren. Maar als een kat bang is voor de reismand kan het zo maar gebeuren dat je een bezoek aan de dierenarts toch maar liever uitstelt omdat het ‘zo’n gedoe’ is of omdat de kat zo gestresst raakt.
Wat mij betreft hoort bij de opvoeding dat je kitten
- leert dat borstelen of kammen leuk is (ook al doe je het slechts af en toe om te checken op vlooien)
- er aan went dat je zijn pootjes vastpakt (dan kun je makkelijk kijken of hij iets aan zijn pootjes heeft of op latere leeftijd zijn nagels makkelijker knippen)
- in zijn bekje laat kijken en andere zaken die bij de dagelijkse verzorging horen toelaat
- wennen aan de reismand (en eventueel aan een bezoek aan de dierenarts)
Als het kitten aan al deze dingen gewend is, zul je daar later ook geen stress van hebben! Bouw het langzaam op, want kittens zijn niet alleen snel afgeleid, het zijn nog peuters die niet alles meteen snappen.
Een kitten opvoeden doe je met liefde en geduld
Net als een klein kind met vallen en opstaan leert lopen, leert een kitten nieuw gedrag in kleine stapjes. Alles wat je een kitten wilt aanleren, knip je op in kleine stapjes en na iedere stap beloon je het kitten met een (deel van een) snoepje, een brokje of een knuffel.
Heb geduld! Als het je niet lukt om je kitten iets aan te leren, probeer dan eens een andere aanpak.
Krabben aan de meubels
Leer je kleintje zo vroeg mogelijk wat een krabpaal is. Voor veel eigenaren is het een schrikbeeld dat de meubels aan flarden gaan, dus is dit een belangrijk onderdeel van het opvoeden van een kitten.
- Zorg dat je voldoende krabpalen in huis hebt (dus op meerdere plaatsen) en zorg er ook voor dat ze goed bereikbaar zijn voor de kat.
- Jonge kittens houden meer van horizontale krabmogelijkheden van karton. Die zijn niet zo duur, dus kies niet alleen voor de traditionele krabpaal met sisal. Je zult snel genoeg zien waar de voorkeur van je kitten ligt.
Meer tips bij ongewenst krabben in huis vind je hier.
Niet met je handen spelen
Een kitten moet leren dat handen zijn om te knuffelen/aaien, niet om mee te spelen. Gebruik altijd hengeltjes, touwtjes, balletjes etc. Door je kitten met je handen te laten spelen, leer je hem dat je het goed vindt dat hij krabt en bijt. Vind je dat een paar maanden of een jaar later niet meer leuk, dan is het lastig af te leren.
Krabben en bijten tijdens het spel
Kittens kunnen heerlijk onbesuisd zijn en het is niet te voorkomen dat het je in het heetst van het spel wel eens per ongeluk bijt of krabt. Om de kans daarop zo klein mogelijk te maken, is met handen spelen is daarom uit den boze (zie ook hierboven).
Heb je een kitten dat fel speelt, wees dan extra voorzichtig met je handen. Zet het diertje op een kalme manier weg als het te fanatiek wordt, maar straf het nooit! Dit gedrag komt veel voor bij kittens die te vroeg uit het nest gehaald zijn en/of daarna geen speelkameraadjes hebben gekregen. Daar kan het kitten niets aan doen en het mag daarom niet gestraft worden. Zorg dat je veel en geregeld met het katje speelt, zodat het op een goede manier zijn energie kan uitleven. Een kittenvriendje erbij is meestal ook een goede oplossing.
Lees hier meer over krabben en bijten. Op deze pagina staan meer tips over het spelen met je kat.
Eten
Ook hier geldt: laat je kitten met verschillende merken en smaken kennis maken. Laat hem ook wennen aan blikvoer. Het is onzin dat blikvoer te zout of slecht voor katten zou zijn. Blikvoer heeft het voordeel dat de kat veel noodzakelijk vocht binnen krijgt. Jong geleerd is oud gedaan en hoe meer verschillende dingen je kat leert eten, des te makkelijker zal hij reageren als hij ooit op aangepast voer over moet. Zorg voor een goede kwaliteit voeding.
Moet je een kitten zindelijk maken?
Nee. Als ze rond de vier weken oud zijn, gaan ze zelf instinctief op zoek naar een plekje waar ze een kuiltje kunnen graven en doen ze hun eerste pogingen om zelfstandig te plassen of te poepen.
Je moet er natuurlijk wel voor zorgen dat je voldoende kattenbakken in huis hebt en dat deze schoon zijn. Zorg ook dat deze niet te ver bij het kitten vandaan staan. Hij is nog te klein om bijtijds te bedenken dat hij helemaal naar het einde van de hal moet rennen om daar te kunnen plassen! Meer over kattenbakken lees je hier.
Spelen met je kitten
Spelen met je kitten is een van de leukste dingen die er zijn. Ze zullen snel meedoen en zich er helemaal in verliezen. Zorg er wel voor dat je kitten ook voldoende rust krijgt, vooral als je kleine kinderen hebt. Het kitten mag niet steeds wakker gemaakt worden om er mee te kunnen spelen. Maak het ook niet te wild, jonge kittens zijn toch nog kwetsbaar.
Mag een kitten al naar buiten?
Een kitten laat je liever niet naar buiten voordat hij of zij gecastreerd is. Poesjes kunnen al vanaf vier maanden drachtig worden en je merkt meestal niet dat ze krols zijn als ze zo jong zijn. Bovendien zijn kleine kittens niet ‘streetwise’, ze zien nergens gevaar in en kunnen in zeven sloten tegelijk lopen. Lees hier meer over de beste leeftijd om een kitten naar buiten te laten.
Een kitten opvoeden en de plantenspuit
Helaas word de plantenspuit nog steeds gezien als een belangrijke hulp bij de opvoeding van een kitten. Helaas. Want kittens kunnen bang worden van de plantenspuit en nog belangrijker: ze leren niet wat ze wél mogen of moeten doen. In dit blog ga ik uitgebreider in op de plantenspuit. Hier lees je waarom je je kitten beter niet kunt straffen.
In het nekvel pakken is ook geen goede manier van straffen, dit is echt een misverstand.
Een kitten opvoeden is consequent zijn!
Dat klinkt als een open deur, maar vrijwel iedereen gaat hier de fout in! Als je kitten niet op het aanrecht mag, mag hij nooit op het aanrecht – dus ook je partner of kind mogen geen oogje dichtknijpen. Bedenk ook dat sommige dingen wel grappig zijn als een kitten klein is, maar al snel ophouden leuk te zijn. Sommige mensen vinden het prima als het kitten in hun broek omhoog klimt, maar tegen de tijd dat het een kater van vijf kilo is geworden is het niet echt leuk meer. Aanleren is veel makkelijker dan afleren.
Er is natuurlijk nog heel veel meer te vertellen over het opvoeden van je kitten! Lees mijn boek Kattig of poeslief? Opvoedgids voor kittens.
